รามเกียรติ์ 184
ทศกัณฐ์กำชับให้เปาวนาสูรตระเตรียมกองทัพให้พร้อม จัดยุทธวิธีให้รัดกุม ที่สังเกตคือทัพที่จัดโดยเปาวนาสูรหรือมโหทรนั้น จะเป็นทัพหลวงที่ได้รับพระราชทานโดยตรงจากท้าวทศกัณฐ์ แต่ทุกครั้งที่อุปราชอย่างอินทรชิตหรือกุมภกรรณออกรบจะมีกองกำลังส่วนของตนเองและให้เสนาในสังกัดของตนจัดแจงแต่งทัพตามที่ตนสั่งโดยไม่ต้องรอคำสั่งจากส่วนกลาง นี่คือวัฒรธรรมของไทยอันมีการแยก “วังหน้า” และ “วังหลัง” ที่จะมีการสะสมกำลังพลแยกกันโดยสิ้นเชิงกับกำลังพลหลวง
กำปั่น (ยักษ์เสนาหน้าสีเขียว ปากแสยะตาจระเข้ ฟรือบางที่ว่าบางขบตาโพลง หัวโล้น สวมกระบังหน้า) เป็นตัวละครที่ไม่ค่อยเป็นที่รู้จักมากนัก แต่ต้องมีความสำคัญอันดับต้นๆของเหล่าขุนศึกเมืองลงกาเพราะขนาดไม่ใช่ญาติไม่ใช่พันธมิตรเชื้อพระวงศ์ต่างนคร ทศกัณฐ์ยังใช้ให้ออกไปปฏิบัติหน้าที่เป็นแม่ทัพใหญ่และที่น่าสังเกตคือยักษ์ตนนี้ถนัดการรบบนหลังช้าง ตามประเพณีโบราณช้างจะใช้สำหรับเชื้อพระวงศ์หรือผู้มีตำแหน่งสูงมากเท่านั้น บุคคลธรรมดาไม่น่าจะมีโอกาสได้ฝึกการยุทธบนหลังช้างแถมมีควาญบังคับช้างให้ด้วย กำปั่นนั่งช้างที่กำลังตกมันสีดำขลับ ขุนยักษ์ถือคทาที่มือควา มือซ้ายถือคชาธาร (ขอใช้บังคับช้าง) นำพลมาถึงสนามรบรอท่าศัตรูอย่างใจเย็นตามรับสั่ง เมื่อนายใว้ใจขนาดนี้มีหรือยักษ์ไร้ศักดินาอย่างกำปั่นจะให้โอกาสทองนี้หลุดมือ
อย่างเช่นเคยพระรามตื่นจากบรรทมได้ยินเสียงอึกทึกของทัพอสูรที่คุ้นเคย แน่ใจว่าต้องเป็นพวกยักษ์เป็นแน่แต่พิเภกไม่อยู่จึงไม่รู้จะถามใครดี จึงสั่งให้พระลักษณ์อนุชาพาไพร่พลไปจัดการกับเหล่าศัตรู สั่งให้สุครีพจัดทัพอย่างเต็มอัตราศึก
เกณฑ์ให้คำแหงหนุมาน คุมพลทหารเป็นทัพหน้า
กองขันเกสรมาลา เกียกกายลูกพญาพาลี
ทัพหลวงโยธาล้วนสามารถ องอาจดั้งพญาราชสีห์
ยุกกระบัตรนั้นสัตพลี กองหนุนกระบี่สุรกานต์
นิลนนท์กองหลังรั้งท้าย ไพร่นายล้วนมีกำลังหาญ
โยธาทัพน้องพระอวตาร เลือกล้วนชำยนาญในการยุทธ์
แต่ละตนลำพองคะนองคึก ห้าวฮึกทั้งห้าสิบสมุทร
พร้อมด้วยเครื่องสรรพอาวุธ อุตลุดคอยเสด็จยาตราฯ
พระลักษณ์เข้าสรงน้ำแต่งองค์อย่างภูมิฐาน ขึ้นรถทรงนำหน้ากระบวนทัพรูปปีกกายาตราสู่สนามรบ กำปั่นเห็นเหล่าวานรเดินทัพกันมาแต่ไกลมิรอช้าสั่งให้พลอสูรเข้าโจมตีทันที การศึกดำเนินไปอย่างดุเดือดยักษ์รุกลิงรับ ลิงกัดยักษ์แทง ต่างฝ่ายต่างสู้กันสุดกำลัง ดูเหมือนหนุมานจะเป็นผู้พิชิตยักษ์ได้มากที่สุดจนกำปั่นนายทัพต้องรีบเข้ารบด้วยตนเองเพราะเกรงว่าจะสูญเสียชีวิตทหารไปมากกว่านี้
กำปั่นกระโดดถีบหนุมานกระเด็นอย่างมิรู้ตัวแต่ลูกพระพายก็ไม่บาดเจ็บอะไรมากนัก ยันกายเข้าถีบกำปั่นล้มลงด้วยกำลังและโดยมิให้เสียโอกาสหนุมานเงื้อตรีเพชรฟันคอกำปั่นขาดกระเด็นออกจากร่างเลือดสาดกระจายไร้ทิศทาง จบชีวิตแม่ทัพจำเป็นแห่งลงกา